Malafide hondenhandel
Een doorn in het oog van de Koninklijke Hondenbescherming is de malafide hondenhandel, waarin honden worden verhandeld uit louter winstbejag met alle gevolgen van dien: slechte huisvesting, erfelijke ziektes, ongesocialiseerde honden, zieke pups. Deze verwerpelijke handel veroorzaakt veel dierenleed en emotioneel verdriet bij de baas. Naast goede voorlichting aan toekomstige pupkopers is het ook noodzakelijk dat malafide handelaren/fokkers streng worden aangepakt.
Lucratieve handel
Mensen die op zoek zijn naar een hond, willen vaak snel en goedkoop een dier. Malafide fokkers hebben een grote hoeveelheid honden ‘op voorraad’ die ze voor lagere tarieven aanbieden. Voor een consument lijkt dit dus ideaal. Veel mensen weten onvoldoende wat de aanschaf van een hond inhoudt, waar ze alert op moeten zijn en hoe minimale welzijnsvoorwaarden herkend worden. Wanneer men gaat kijken bij een nest, is het bovendien als gevolg van emoties moeilijk géén hondje mee te nemen. De meeste mensen hebben juist de neiging om een hondje te “redden” en houden daarmee deze malafide fok onbedoeld in stand.
Herkomst pups
De malafide hondenhandelaren lijken momenteel op twee wijzen hun pups te ‘produceren’. Er is import uit met name Oost-Europa. Zeer jonge pups worden op grote schaal geïmporteerd en hier verkocht alsof ze in Nederland gefokt zijn of ‘speciaal geïmporteerd’ zijn. Daarnaast zijn er fokkers in Nederland die op grote schaal pups ‘produceren’ in schuren.
Hoe kan de malafide hondenhandel wettelijk worden aangepakt?
De Wet dieren en het Besluit houders van dieren bevatten bepalingen waarmee de malafide hondenhandel enigszins kan worden aangepakt.
Wet dieren
De Wet dieren bevat een verbod op dierenmishandeling (artikel 2.1 Wet dieren) en het verbod op dierverwaarlozing (artikel 2.2 lid 8 Wet dieren). Overtreding van artikel 2.1 en/of artikel 2.2. lid 8 Wet dieren kan worden gestraft met een gevangenisstraf van ten hoogste 3 jaren of een geldboete van de 4e categorie (€ 22.500). De maximale geldboete voor een bedrijf bedraagt € 90.000. In de praktijk worden deze maximale boetes helaas nooit gegeven.
Besluit houders van dieren
Het Besluit houders van dieren richt zich tot al diegenen die in welke hoedanigheid dan ook dieren houden. Het besluit richt zich dus zowel op de particulier die een hond heeft, als op de persoon die deze houdt voor bedrijfsmatige doeleinden. In het Besluit houders van dieren staan algemene regels voor het houden, verzorgen en huisvesten van dieren c.q. honden. Deze regels staan in de artikelen 1.5 tot en met 1.8 van het Besluit houders van dieren.
Aanvullende wettelijke bepalingen voor bedrijfsmatige hondenhouders
Voor diegenen die honden uit bedrijfsmatig oogpunt verkopen, opvangen en/of fokken, zoals dierenwinkels, asielen, pensions en bedrijfsmatige fokkers, gelden naast de algemene regels voor het houden, verzorgen en huisvesten van dieren c.q. honden aanvullende bepalingen. Deze bepalingen staan in hoofdstuk 3 paragraaf 2 van het Besluit houders van dieren onder het kopje: Het bedrijfsmatig verkopen, afleveren, houden ten behoeve van opvang van of fokken met gezelschapsdieren. Deze aanvullende wettelijke bepalingen bepalen onder meer dat de honden moeten worden gesocialiseerd (artikel 3.22 Besluit houders van dieren), waarbij er zorg voor moet worden gedragen dat het dier went aan de omgang met de mens, relevante diersoorten en aan de houderijomstandigheden en het dier in voldoende mate in de gelegenheid is tot het leren en tonen van soorteigen gedrag. Ook dat bij aflevering van het dier schriftelijke informatie over het dier moet worden verstrekt aan de nieuwe eigenaar om de nieuwe eigenaar in staat te stellen om zo goed mogelijk voor het dier te zorgen (artikel 3.18 Besluit houders van dieren).
Een bedrijfsmatige fokker die zich niet aan de regels houdt, kan op grond van de Wet Economische Delicten een boete worden opgelegd. Alleen zal een fokker die op grote schaal pups verkoopt niet echt wakker liggen van een mogelijke geldboete.
Vernieuwd I&R-systeem belangrijk om misstanden in de hondenhandel aan te pakken
In Nederland geldt al sinds april 2013 de verplichting om de hond te laten identificeren en registreren; de zogeheten I&R-plicht. Op 1 november 2021 heeft de overheid nieuwe aanvullende I&R- regels gesteld, die het I&R-systeem voor honden moet verbeteren en fraudebestendiger moet maken. De Hondenbescherming is verheugd dat de overheid met deze aanvullende regels het identificatie – en registratiesysteem voor honden wil verbeteren. Een goed werkend I&R-systeem is in onze optiek namelijk onontbeerlijk bij het aanpakken van welk probleem met honden dan ook. Of het nu gaat om fokken, verhandelen, erfelijke ziekten, bijtongevallen of mishandeling; aan de hand van registratie van iedere individuele hond zijn problemen beter in kaart te brengen en te bestrijden. Erfelijke afwijkingen en gedragsproblemen komen met name voor bij fokkers die honden op grote schaal produceren en verhandelen. Er wordt zeer onzorgvuldig gefokt, veelal met zieke dieren, waardoor de kans op erfelijke afwijkingen zeer groot is. Zodra alle honden zijn geïdentificeerd en geregistreerd, zullen patronen zichtbaar worden en zijn de sporen naar de ouderdieren en fokkers te herleiden. Een deugdelijk I&R-systeem voor honden kan daarom misstanden in de hondenfokkerij en – handel beteugelen en waar mogelijk voorkomen en zodoende het welzijn van honden verbeteren.
Wetsvoorstel aanpak dierenmishandeling en dierverwaarlozing; dierenhoudverbod
De Hondenbescherming hoopt dat de overheid vaart maakt met het ‘’wetsvoorstel aanpak dierenmishandeling en dierverwaarlozing’’ omdat dit wetsvoorstel het onder meer mogelijk maakt dat een dierenhoudverbod als zelfstandige maatregel kan worden opgelegd. Zodra het wetsvoorstel is aangenomen, is het namelijk mogelijk dat een veroordeelde dierenmishandelaar voor maximaal tien jaar geen dieren meer kan houden. En indien er sprake is van recidive, kan het zelfstandige dierenhoudverbod zelfs voor maximaal twintig jaar worden opgelegd. Het dierenhoudverbod kan worden opgelegd aan zowel particuliere houders als aan bedrijfsmatige houders van dieren. Zoals gezegd, hopen we dat het wetsvoorstel niet meer te lang op zich laat wachten, omdat het onder meer handvatten geeft om in te grijpen bij ernstige misstanden in de hondenhandel.
Wat doet de Koninklijke Hondenbescherming aan malafide hondenhandel?
De Koninklijke Hondenbescherming gelooft dat wanneer consumenten niet langer honden kopen via malafide hondenhandel, deze dieronvriendelijke markt minder aantrekkelijk wordt. Daarom richten wij ons met voorlichtingscampagnes op de potentiële hondenbezitter.