Het thema honden- c.q. dierenwelzijn in verkiezingsprogramma’s

De betrokkenheid van Nederlanders bij honden is groot. Steeds meer mensen zien hun hond als volwaardig gezinslid. Daaruit spreekt een duidelijke verwachting: dat ook beleid en wetgeving bijdragen aan de bescherming van hondenwelzijn. Juist vanwege die sterke betrokkenheid is het interessant om te zien in hoeverre politieke partijen in hun verkiezingsprogramma’s aandacht besteden aan het welzijn van dieren – en in het bijzonder aan dat van honden.

Hieronder een overzicht van relevante passages over dieren- c.q. hondenwelzijn uit de diverse partijprogramma’s:

GroenLinks-PvdA

Dierenbeulen worden hard aangepakt en mogen geen dieren meer houden.

Rechten voor de natuur
De natuur verdient onze bescherming. Daarom verankeren we de rechten voor de natuur en dieren juridisch steviger in de wet.

VVD

Bedrijven en baasjes dragen verantwoordelijkheid voor het welzijn van hun dieren: Dierenmishandeling pakken we aan met heldere kaders en effectief toezicht. We willen direct uitleesbaar cameratoezicht in slachthuizen. Met kwaliteitscriteria voor fokkers en een landelijke database helpen we baasjes van honden en katten bij aankoop een geïnformeerde keuze te maken, waarbij dierenwelzijn en gezondheid leidend zijn in plaats van raszuiverheid of uiterlijke kenmerken. Net als bij honden komt er een chipplicht voor katten. Het aantal bijtincidenten door risicohonden pakken we aan en wordt bijgehouden in een landelijk registratiesysteem.

PVV

De PVV houdt van dieren. Dierenmishandelaars, illegale dierenhandelaren, malafide broodfokkers, stropers, trofee- en plezierjagers verdienen niets anders dan een snoeiharde aanpak: torenhoge boetes, gevangenisstraffen, levenslange houdverboden en beroepsverboden. Wij zijn trots op het door ons opgezette alarmnummer 114 Red een dier, de Dierenpolitie en het Veterinair Forensisch Team. Daarnaast willen we een professionele Nationale Dierenambulance met uitrijverplichting en opvangmogelijkheden. Net als de mens hebben dieren recht op goede zorg.

De kosten bij de dierenarts rijzen de pan uit. De PVV wil verplichte openbaarheid van tarieven, gespecificeerde kostenramingen en een landelijk vergelijkingsportaal, zodat baasjes eerlijke keuzes kunnen maken. Voor veel mensen – zeker voor ouderen – is een huisdier het enige gezelschap en sociaal contact. Daarom wil de PVV financiële steun voor ouderen met een laag inkomen voor dierenartskosten.

De PVV wil onder meer:

• Uitbreiding Dierenpolitie
• Dierenmishandelaars, illegale handelaren, malafide broodfokkers etc. keihard aanpakken
• Openbaarheid van dierenartstarieven, gespecificeerde kostenramingen, landelijk vergelijkingsportaal
• Financiële steun aan ouderen met een laag inkomen voor dierenartskosten

D66

Dierenwelzijn als moreel kompas

D66 staat voor een samenleving die dieren erkent als levende wezens met gevoel. Dierenwelzijn is voor ons geen bijzaak, maar een moreel en maatschappelijk kompas. Daarom hebben we in 2024 de wet aangescherpt: dieren hebben recht op vrijheid van honger, dorst, pijn, angst en ongemak, én op natuurlijk gedrag, goede leefomstandigheden en een positieve emotionele toestand.

BBB

(Huis)dieren en dieren buiten de veehouderij

Dieren spelen een waardevolle rol in ons dagelijks leven, voor gezelschap, zorg, sport en educatie. BBB kiest voor behoud van ruimte voor verantwoord dierengebruik, zonder onnodige verboden of beperkingen.

BBB wil:

• (Huis)dieren horen bij het leven. Voor gezelschap, zorg, sport en educatie.
• Gebruik van dieren niet onnodig beperken. Ook niet in de zorg, onderwijs, dierentuinen, politie of defensie.
• Positieflijst van tafel. In plaats van een verbod op (huis)dieren, komen er houderijvoorschriften om dierenwelzijn van hobbydieren beter te waarborgen.
• Ruimte voor paardenliefhebbers. Paardensport, -houderij -fokkerij en hobbypaarden verdienen blijvend ruimte in Nederland. Natuurgebieden worden zo ingericht dat buitenritten met paarden mogelijk blijven.
• Evenementen en wedstrijden met dieren blijven mogelijk. Vergunningen voor evenementen en wedstrijden met paarden en andere dieren moeten mogelijk blijven.

ChristenUnie

Blijvend oog voor dierenwelzijn

Mensen hebben de verantwoordelijkheid en de plicht om op een goede manier met dieren om te gaan. Voor de dierhouderij betekent dit dat er eisen worden gesteld (en gehandhaafd) aan dierenwelzijn met betrekking tot het kunnen vertonen van natuurlijk gedrag.

Voor consumenten moet de registratie van huisdieren verbeterd worden, malafide handel op online platforms worden aangepakt en dierenleed worden bestreden.

Forum voor Democratie

Dierenwelzijn

Een beschaving toont zich onder meer in de wijze waarop wordt omgegaan met dieren. In Nederland worden dieren al eeuwenlang gehouden als bron van voedsel, gezelschap en werk, maar daarmee komt ook een verantwoordelijkheid: dieren verdienen bescherming tegen leed en mishandeling.

Forum voor Democratie vindt dat dierenwelzijn serieus moet worden genomen, niet als middel om boeren of ondernemers te belasten, maar als vanzelfsprekend onderdeel van een humane samenleving. Het tegengaan van dierenmishandeling, het beperken van onnodige dierproeven en het beschermen van de natuurlijke leefomgeving van dieren zijn daarbij kernpunten. Tegelijkertijd zien we dat de huidige wetgeving en handhaving tekortschieten. Straffen voor dierenmishandeling zijn te laag en de aanpak van praktijken die dieren blijvend beschadigen, zoals het fokken van erfelijke aandoeningen, blijft te vrijblijvend. Wij willen strenger optreden tegen mishandeling en verwaarlozing, de strafmaxima verhogen en een levenslange houdverbod opleggen aan dierenbeulen. Ook zetten we in op een effectievere aanpak van misstanden in de fokkerij. Zo zorgen we ervoor dat dieren in Nederland beter beschermd worden, in lijn met de beschaving en zorgzaamheid die ons land kenmerkt.

Forum voor Democratie wil:

• Strenger straffen voor dierenmishandeling
  We verhogen de maximale gevangenisstraf voor ernstige mishandeling of verwaarlozing van dieren van drie naar vijf jaar.
• Levenslang houdverbod voor dierenbeulen
  We geven personen die dieren ernstig mishandelen of verwaarlozen een levenslang verbod op het houden van dieren.
• Aanpak doorgefokte dieren
  We bestrijden het fokken van dieren met erfelijke aandoeningen, zoals doorgefokte honden, voortvarend en effectief.
• Inperken van dierproeven
  We beperken dierproeven waar mogelijk, zodat onnodig lijden wordt voorkomen.

Partij voor de Dieren

Bescherm huisdieren tegen misbruik, verwaarlozing en uitbuiting

De helft van alle huishoudens in Nederland heeft een of meer huisdieren. Er leven alleen al zo’n drie miljoen katten en 1,9 miljoen honden in ons land. Al deze dieren zijn volledig afhankelijk van hun ‘eigenaar’. Er wordt voor ze bepaald wat ze eten, of ze contact hebben met soortgenoten en of ze medische hulp krijgen als dat nodig is. Niet alle dieren krijgen de aandacht en zorg waar ze recht op hebben. De Partij voor de Dieren wil dat huisdieren wettelijk beter beschermd worden tegen misbruik, verwaarlozing of uitbuiting. Op een zorgzame manier omgaan met de dieren waar mensen mee samenleven begint al bij de fok en de verkoop van deze dieren. Het fokken van rasdieren richt zich nu nog vooral op het uiterlijk van de dieren, niet op hun gezondheid of welzijn. Daarnaast worden in Nederland en daarbuiten in grote schuren tienduizenden honden, katten en andere huisdieren gefokt door malafide fokkers en broodfokkers. Hier moet hard tegen opgetreden worden.

• Het verbod op het fokken van dieren met ongezonde uiterlijke kenmerken, erfelijke afwijkingen en ziekten zal strikt worden gehandhaafd. Het houdverbod voor dieren met een extreem en ziekmakend uiterlijk gaat per direct gelden voor kortsnuiten, en wordt uitgebreid naar alle ongezonde honden- en kattenrassen, en huisdieren anders dan honden en katten.
• De invoer van buitenlandse puppy’s en andere jonge dieren uit fokschuren wordt verboden. Hierop wordt, in samenwerking met de ons omringende landen, streng gecontroleerd. Er komt een DNA-databank voor honden en katten.
• In de aanpak van malafide fokkers en broodfokkers van huisdieren worden (ook) levenslange houdverboden en strafrechtelijke maatregelen ingezet.
• Fokken met huisdieren wordt gereguleerd door middel van persoonsgebonden vergunningen die pas worden uitgegeven na een succesvol afgelegd examen over het betreffende dier. Bijscholing wordt gegarandeerd door tweejaarlijks opnieuw een examen te moeten afleggen.
• Er komt een verplichte bedenktijd en pre-aanschafcursus voor de aanschaf van gezelschapsdieren. Mensen die met een dier willen samenleven doen zo kennis op over het gedrag, de manier van communiceren, de behoeften en de wensen van het dier.
• Om impulsaankopen te voorkomen wordt de verkoop van dieren via internet, tuincentra, markten, beurzen en andere locaties verboden. Mensen die voor een dier willen en kunnen zorgen, worden aangemoedigd om een dier te adopteren bij een asiel.
• Het gebruik van stroom- en prikhalsbanden voor honden is al verboden, maar de verkoop en het bezit nog niet. Hier moet per direct verandering in komen.
• Dieren zijn geen les- of therapiemateriaal, speelgoedknuffels of versiering. Het wordt daarom verboden om ze te fokken of houden in scholen, zorginstellingen en bedrijfspanden. Dit heeft geen betrekking op dieren die bij een bewoner van een zorginstelling wonen of die met hun verzorger mee naar het werk gaan.
• Ook op Europees niveau maakt Nederland zich hard voor een goede bescherming van huisdieren. De illegale handel in huisdieren en de gruwelijke behandeling van jachthonden, zwerfhonden en -katten in Europa wordt bestreden. Alle honden en katten in Europa krijgen een chip en worden beschermd door welzijnsregels. Er komt een Europese positieflijst waarop staat welke diersoorten geschikt zijn om als huisdier te worden gehouden.

SP

Wij kiezen voor dierenwelzijn

Dieren zijn geen handelswaar, maar levende wezens met recht op een goed leven. Ze verdienen bescherming en respect, in plaats van uitbuiting voor winst. We bouwen aan een samenleving waarin dierenwelzijn voorop staat.

• Betaalbare zorg voor je huisdier. Zorg voor een huisdier mag geen luxe zijn. Toch zien we dat dierenartskosten de pan uitrijzen. Vooral spoedzorg is bij grote ketens tot wel 40 procent duurder dan bij zelfstandige praktijken. Voor steeds meer mensen betekent dit een onmogelijke keuze tussen hun dier of hun portemonnee. De SP maakt daar een einde aan. Dieren maken deel uit van ons bestaan. Iedereen die goed wil zorgen voor zijn huisdier, moet daar de middelen voor hebben. Wij voeren vaste, lage maximumtarieven in voor dierenartsbehandelingen. Net zoals dat nu al geldt voor tandartsen en taxi’s. Spoedzorg mag geen verdienmodel zijn. Ook pleiten we voor het verlagen van het btw-tarief op dierenartszorg van 21 procent naar 9 procent, net als bij de huisarts.
• Zorg voor dieren, niet voor winst. We verbieden de overname van dierenartsenpraktijken door private equity en commerciële ketens. Deze ketens drijven de prijzen op, verkleinen de keuzevrijheid en zetten winst boven diergezondheid. Zorg voor dieren moet weer in handen komen van dierenartsen zelf. Niet van anonieme aandeelhouders.
• Investeren in dierenartsen. We investeren in het vak van dierenarts. De werkdruk is hoog en het tekort aan dierenartsen neemt toe. Terwijl hun inzet op veel plekken hard nodig is. We leven en werken immers samen met dieren. We willen dat meer mensen het vak kunnen kiezen én blijven uitoefenen, met eerlijke beloning, scholing en ondersteuning.
• Dierenmishandeling keihard aanpakken. Dieren verdienen bescherming en respect. Er komt een sterkere zorgplicht voor dieren. Overtreding van welzijnsregels en dierenmishandeling wordt harder bestraft. In ernstige gevallen kan een houdverbod worden opgelegd. Inspectiediensten en dierenpolitie krijgen de middelen en bevoegdheden om dierenleed daadkrachtig aan te pakken.
• Dierenwelzijn voorop. De SP scherpt de dierenwelzijnsnormen aan. Niet alleen in de veehouderij, maar ook voor winkels, markten en tentoonstellingen. Dieren moeten hun soorteigen gedrag kunnen vertonen. Koeien horen in de wei, kippen moeten kunnen scharrelen en varkens moeten kunnen wroeten. We bevorderen vrije uitloop en stoppen met systemen die dieren opsluiten of africhten voor winst of vermaak.
• Stoppen met doorfokken. We stoppen met het doorfokken van gezelschaps- en landbouwhuisdieren die geen volwaardig leven kunnen leiden. Dieren zijn geen handelswaar, maar levende wezens met recht op een dierwaardig bestaan.
• De dierenambulances kunnen rekenen op overheidssteun. Deze belangrijke bijdrage aan dierenwelzijn, mag niet alleen afhankelijk zijn van giften.
• Strenger toezicht op dierenwelzijn. De capaciteit en bevoegdheden van de NVWA worden uitgebreid om dierenwelzijnsregels effectief te handhaven, inclusief hogere boetes bij overtredingen.

JA21

Dieren zijn een belangrijk onderdeel van de natuur en onze samenleving. Toch worden dieren nog vaak gehouden en gebruikt op een manier die hun belangen niet respecteert. Alle dieren verdienen een dierwaardig leven. Dat betekent dat hun welzijn en behoeften centraal staan. We zorgen voor goede voeding en een goede gezondheid. Er moet genoeg ruimte zijn voor natuurlijk gedrag, waarbij dieren hun eigen keuzes kunnen maken. We leggen in de grondwet vast dat de overheid actief werkt aan het beschermen en verbeteren van dierenwelzijn. Zo krijgen dier en natuur het respect dat zij verdienen én een betere bescherming.

Samenleven met dieren

• Net als in België neemt Nederland dierenwelzijn als staatsdoelstelling op in de grondwet. Er wordt hiermee vastgelegd dat de overheid actief moet werken aan het beschermen en bevorderen van dierenwelzijn. Dat geeft onder andere meer gewicht aan de belangen van dieren in toekomstige wetgeving, beleidsontwikkeling en in de rechtsspraak.
• Nederland maakt zich sterk voor een aanscherping van de Europese dierenwelzijnsregels waarin het positief welzijn van dieren leidend is. Er komen specifieke welzijnsnormen voor meer diergroepen, zoals voor konijnen, geiten, schapen, eenden, ganzen en kweekvis.
• Het Nederlands fokverbod op uiterlijke kenmerken die schadelijk zijn voor het dier wordt uitgebreid met een houdverbod om de import van deze dieren tegen te gaan.